Cẩm nang Hợp TÁC xã NÔNg NgHIệp

Tác động tràn loại thứ nhất xuất hiện khi có sự trao đổi/hoặc mua bán nguyên vật
liệu hoặc hàng hoá trung gian giữa các doanh nghiệp FDI và các doanh nghiệp trong nước.
Loại tác động này có thể sinh ra theo hai chiều: tác động xuôi chiều (forward effect) xuất
hiện nếu doanh nghiệp trong nước sử dụng hàng hoá trung gian của doanh nghiệp FDI và
ngược lại tác động ngược chiều (backward effect) có thể xuất hiện khi các doanh nghiệp
FDI sử dụng hàng hóa trung gian do các doanh nghiệp trong nước sản xuất. Việc các
doanh nghiệp trong nước cung cấp hàng hoá trung gian cho doanh nghiệp FDI sẽ tạo điều
kiện cho các doanh nghiệp này mở rộng sản xuất và giảm chi phí trên 1 đơn vị sản phẩm38
.
Đồng thời để duy trì mối quan hệ bạn hàng lâu dài, các doanh nghiệp trong nước phải đáp
ứng yêu cầu của các doanh nghiệp FDI, nhất là về chất lượng sản phẩm nên có xu hướng
áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng mới trong sản xuất. Chính hành vi này giúp doanh
nghiệp trong nước tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường sản phẩm trong trung và dài
hạn. Nhiều nghiên cứu thực tiễn cho rằng hầu hết các doanh nghiệp trong nước khó trở
thành nhà cung cấp nguyên liệu/hàng hoá trung gian đầu vào cho doanh nghiệp FDI do
không đáp ứng được yêu cầu do phía cầu đưa ra. Tuy nhiên, nếu tác động ngược chiều xảy
ra thì các doanh nghiệp trong nước có khả năng bứt lên và tiến hành xuất khẩu hoặc chiếm
lĩnh dần thị phần sản phẩm mà trước đây do các doanh nghiệp FDI thống lĩnh. Vì vậy, tác
động ngược chiều này là mong muốn và rất có ý nghĩa đối với các nước chậm phát triển.

Từ khóa: đổi mới kinh tế, kế hoạch kinh tế, kinh tế thị trường, mô hình hợp tác xã, nông nghiệp dịch vụ, chuyển đổi sáng tạo